Książkopedia
Advertisement

Dziewięcioletnia Mary Lennox, główna bohaterka powieści, przyjeżdża z Indii, gdzie się urodziła, do Anglii. Jest sierotą, jej rodzice zmarli w Indiach z powodu zarazy. Dziewczynka jest rozpieszczona, skłonna do wybuchów gniewu, samolubna, cierpi z powodu braku rodziców. Jej domem staje się Misselthwaite Manor (czyt. miselfłejt mejnor) - posiadłość wuja Archibalda Cravena. Dom jest ogromny i posępny, otoczony ogrodem, którego częścią jest tytułowy „tajemniczy ogród”, gdzie nikt nie ma wstępu.

W domu wuja Mary poznaje sympatyczną służącą Martę Sowerby i jej brata Dicka. Udaje się jej znaleźć klucz do zamkniętej części ogrodu i dostać się tam. Odkrywa także innego mieszkańca posępnego domostwa: Colina Cravena (syna wuja Archibalda), który żyje w przekonaniu, że jest śmiertelnie chory. Jego matka zmarła podczas narodzin syna, a ojciec obarczył chłopca winą za śmierć swej żony. Dziecko od najwcześniejszych lat było chorowite, ojciec obawiał się, że i syn może umrzeć. Nie umiał okazać dziecku miłości i to zniechęciło do niego syna. Chłopiec najczęściej przebywa w łóżku i jest przekonany, że jest bardzo chory. Tyranizuje służbę, wszyscy są na jego rozkazy, łatwo wpada w histerię. Pod wpływem Mary, Dicka i wizyt w ogrodzie Colin się zmienia. Nabiera sił, rozkwita, staje się grzeczniejszy, uprzejmy, ćwiczy kondycję, by po powrocie ojca móc pokazać, że nie jest tylko chorym, smutnym dzieckiem, ale zdrowym, ładnym chłopcem. W końcu pan Craven powraca i bardzo się dziwi widząc syna biegnącemu ku niemu (Colin w domu jeździł na wózku). Ojciec nie może poznać własnego syna. Uświadamia sobie wielką miłość do Colina.

Mary Lennox

Przedstawienie i wygląd postaci: Mary Lennox jest dziesięcioletnią dziewczynką, urodzoną i wychowaną w Indiach. Jej ojciec, kapitan Lennox, był tam brytyjskim urzędnikiem kolonialnym. Zawsze był zapracowany. Matka była pięknością, chętnie otaczała się wesołym towarzystwem, lubiła przyjęcia i zabawy. Oboje nie mieli czasu dla dziecka, którym zajmowała się hinduska piastunka, Ayah.

Kiedy Mary przyjechała do Anglii, była mała i chuda, ubrana w czarną sukienkę i czarne rękawiczki. Na rzadkich jasnożółtych włosach nosiła czarny krepowy kapelusz. Ten czarny strój uwydatniał jej żółtą cerę. W jej oczach malowała się niechęć do świata, minę zaś miała wiecznie skwaszoną.

Cechy usposobienia: Mary w zasadzie nie znała swoich rodziców. Widywała ich bardzo rzadko i prawie z nimi nie rozmawiała. Pozostawiono ją pod opieką hinduskiej niańki. Ta, jako służąca, na wszystko dziewczynce pozwalała, co spowodowało, że Mary stała się samolubna. Była niegrzeczna i nieuprzejma. Uważała, że wszystko jej się należy. Przez inne dzieci nielubiana i wyśmiewana, nie dostrzegała swoich wad. Wręcz przeciwnie, sądziła, że to inni byli dla niej niedobrzy. „W szóstym roku życia była najbardziej despotycznym i samolubnym stworzeniem, jakie kiedykolwiek żyło na kuli ziemskiej.” Gdyby nie to, że sama chętnie się uczyła, prawdopodobnie nigdy nie poznałaby alfabetu, bo żadna nauczycielka nie wytrzymywała z nią dłużej niż kilka tygodni.

Charakter: Mary jest dziewczynką zamkniętą w sobie. Gdy ją coś zainteresuje, stara się to koniecznie poznać. Jest konsekwentna. Mimo że tego nie okazuje, interesuje ją to, co się wokół niej dzieje. Czuje się samotna i dlatego jest zbuntowana i zgryźliwa.

Przemiana Mary: Pod wpływem miłych i życzliwych jej ludzi (Marthy, Dicka, Bena), Mary zmienia się. Zabawy na świeżym powietrzu, a także praca w ogrodzie powodują, że zaostrza się jej apetyt, cera nabiera zdrowego odcienia, pojawiają się rumieńce, dziewczynka staje się silniejsza. Ważniejsza zmiana dokonuje się w jej charakterze. Mary przestaje być egoistką, zauważa potrzeby innych. Potrafi i chce innym pomagać. Przyjaźni się z Dickiem i Colinem. Współczuje panu Cravenowi i szczerze żałuje jego żony.

Ocena postaci: Na początku powieści Mary nie wzbudza sympatii. Jest niesympatyczną egoistką. Budzi jednak współczucie czytelnika jej historia: samotność, śmierć rodziców, wyjazd do pustego nieznanego domu. Jednak cechy dziewczynki, które ujawniły się w Misselthwaite Manor, wpłynęły na zmianę nastawienia do niej. Wszyscy polubili sympatyczną, otwartą na innych, radosną i życzliwą dziewczynkę.

Colin Craven

Przedstawienie i wygląd postaci: Colin Craven jest jedynym synem i spadkobiercą pana Archibalda Cravena. Matka chłopca zmarła. Colin jest ładnym chłopcem. Ma jasne włosy, opadające lokami na czoło, i duże szare oczy, ocienione długimi rzęsami. Twarzyczkę ma drobną, koloru kości słoniowej. Zazwyczaj leży w łóżku lub siedzi na fotelu.

Usposobienie: Colin od urodzenia był chorowitym chłopcem. Nie mógł chodzić i wciąż słyszał, jak bardzo jest chory. Usłyszał nawet, że wkrótce umrze i był o tym przekonany. Panicznie obawiał się, że wyrośnie mu garb. Był chłopcem nadmiernie rozpieszczanym, pozwalano mu bowiem na wszystko. Wiedział, że głośnym krzykiem może osiągnąć to, co chce. Często więc się złościł. Zdarzało się, że wpadał w histerię.

Charakter: Mary nazwała Colina „małym radżą”. Było w tym trochę racji, gdyż chłopak zachowywał się wyniośle i nie wyobrażał sobie, by ktoś mógł postąpić wbrew jego woli. Nienawidził świata. Chlubił się tym, że ma umrzeć. Był jednak chłopcem niezwykle inteligentnym i oczytanym. Jak każdy w jego wieku, uwielbiał tajemnice. Kiedy zaczął ćwiczyć chodzenie, wykazał się dużą siłą woli i konsekwencją w działaniu. Postawił przed sobą cel i osiągnął go - nauczył się chodzić.

Ocena postaci: Przykry dla otoczenia, rozhisteryzowany, egoistyczny Colin w gruncie rzeczy jest bardzo nieszczęśliwy. Jest przekonany, że ojciec go nienawidzi, obwinia się o śmierć matki, nie może chodzić, wie, że wkrótce ma umrzeć. To wszystko budzi u czytelnika współczucie, mimo wad, jakie ma chłopiec. Z napięciem czekamy na wynik jego eksperymentu - nauczy się chodzić, czy nie.

Dick Sowerby to dwunastoletni chłopiec, mieszkający z matką i licznym rodzeństwem w małej chacie na wrzosowisku. Ma miłą okrągłą twarz, pokrytą rumieńcem, i zadarty nosek. Jego ubranie jest schludne, choć miejscami połatane. Jest chłopcem budzącym sympatię już przy pierwszym spotkaniu. Rezolutny, uczynny i zaradny, szybko zjednuje sobie innych. Wie wiele o świecie przyrody, bo wychował się na wrzosowisku. Ma jeszcze jedną niezwykłą cechę: doskonale rozumie zwierzęta i jest przez nie lubiany. Z łatwością oswoił dzikiego kucyka, lisa, gawrona, wiewiórki. Colin uważa, że przyjaźń Dicka ze zwierzętami to czary.

Martha Sowerby - siostra Dicka. Na dworze jest służącą pani Medlock. Zajmuje się też Colinem i Mary. Jest rumianą, pulchną i miłą dziewczyną. Jak na służącą, zachowuje się bardzo śmiało. Mówi to, co myśli. Ponieważ była wychowana wśród licznego rodzeństwa, dziwi się, że Mary jest tak niezaradna. Jej wyraźną cechą jest gadulstwo. Mówi dużo i na różne tematy. Mary z czasem przyzwyczaja się do jej paplaniny.

Dla Marthy największym autorytetem jest matka, często się na nią powołuje. Jest do niej bardzo przywiązana. Kiedy raz w miesiącu ma dzień wolny, idzie pieszo do domu (5 mil), by pomóc matce w pracach gospodarskich. Martha jest miłą i sympatyczną postacią.

Susan Sowerby - Matka Dicka i Marthy. Jest bardzo zaradną kobietą. Z mężem utrzymują i wychowują dwanaścioro dzieci. Dużo pracuje, ale zawsze jest pogodna. Jej dzieci są zadbane i schludne. Nauczyła je dbać nawzajem o siebie. Zna życie. Jest śmiała - porozmawiała z panem Cravenem w sprawie Mary, później napisała do niego list, by wrócił do domu. Z daleka czuwa nad tym, co się dzieje z dziećmi.

Pani Medlock jest wdową, gospodynią w domu pana Cravena. Ubiera się niemodnie i pretensjonalnie. Do sukni często nosi broszkę z podobizną zmarłego męża. Bardzo sobie ceni posadę w Misselthwaite Manor; robi to, co jej każą. Jak sama mówi, „nie zawraca sobie głowy dziećmi”. Nie lubi Mary ani Colina. Uważa, że sprawiają tylko kłopoty. Najchętniej trzymałaby się od nich z daleka, ale wypełnia swoje obowiązki. Jest surowa i szorstka.

Archibald Craven jest ojcem Colina i wujem Mary - bratem jej matki. Ma nieco przygarbione plecy, czarne przyprószone siwizną włosy oraz nieskończenie smutną twarz. Od czasu śmierci ukochanej żony (tj. od 10 lat) żyje w stanie głębokiej depresji. Nic nie jest w stanie go pocieszyć. Nie znajduje dla syna cieplejszych uczuć, gdyż zbyt zasklepia się w swojej rozpaczy. Widok smutnych oczu syna przypomina mu o zmarłej żonie. Otacza zatem chłopca wygodami, lecz nie chce go widzieć. Dużo podróżuje i bardzo rzadko przebywa w domu.

Ben Weatherstaff to stary ogrodnik. Pracował jeszcze dla pani Craven - hodował dla niej róże. Po jej śmierci wciąż, na ile mu zdrowie pozwala, stara się doglądać róż w jej ogrodzie. Uważany jest za dziwaka. Nikt go nie lubi, bo też on sam nie stara się o przyjaciół. Wszystkich zraża swoim trudnym charakterem i kwaśnym spojrzeniem. Zaprzyjaźnił się jedynie z ptakiem rudzikiem. Dla Colina, syna swej ukochanej pani, gotów jest zrobić wszystko.

doktor Craven jest bratem pana Archibalda. Leczy Colina, ale bez przekonania. Podobno po cichu liczy na jego śmierć i odziedziczenie majątku po śmierci brata. Nie lubi swojego małego nerwowego pacjenta.

Pitcher - stary kamerdyner, zaufany pana Cravena.

Advertisement